Το bitcoin πέρα από τις νομισματικές συναλλαγές - Πως μπορεί να αποτελέσει τεχνολογική πλατφόρμα για την πιστοποίηση ψηφιακού περιεχομένου.
Γιώργος Λυκίδης 23/2/2015
Η τεχνολογία που κρύβεται πίσω από τα ψηφιακά κρυπτονομίσματα μπορεί να έχει επαναστατικές εφαρμογές που να μην έχουν να κάνουν απαραίτητα με χρήματα, αξίες ή συναλλαγές.
Η καταγραφή στοιχείων στο καθολικά αποκεντρωμένο, δημόσιο και αδιαμφισβήτητο βιβλίο εγγράφων των κρυπτονομισμάτων μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική πλατφόρμα αποθήκευσης πληροφοριών που μέχρι τώρα καταγράφονταν σε κεντρικές ιδιωτικές ή δημόσιες υπηρεσίες κι οργανισμούς.
Τα κρυπτονομίσματα στηρίζονται στην καταγραφή όλων των συναλλαγών σε ένα δημόσιο βιβλίο (public ledger ή αλλιώς Blockchain) που ενημερώνεται κάθε 10 περίπου λεπτά με ένα επιπρόσθετο τμήμα (block) καινούριων συναλλαγών. Το δημόσιο αυτό βιβλίο δεν είναι αποθηκευμένο σε κάποιο κεντρικό server αλλά διατηρείται σε ένα τεράστιο peer to peer network εξαιρετικά μεγάλου αριθμού κόμβων διασκορπισμένων σε όλο το διαδίκτυο. Η διασφάλιση της συναίνεσης μεταξύ των κόμβων σχετικά με το ποιο από τα καινούρια block θα αποτελέσει την νέα αδιαμφισβήτητη καταγραφή στο δημόσιο βιβλίο πετυχαίνεται μέσω της γνωστής διαδικασίας «εξόρυξης» (bitcoin mining).
Συνοψίζοντας δηλαδή, το δημόσιο αυτό βιβλίο (το Blockchain) έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
- Είναι αποκεντρωμένο και η ύπαρξη του στηρίζεται στην συνέναιση του δικτύου των κόμβων που συμμετέχουν.
- Οι εγγραφές του είναι αδιαμφισβήτητες και ουδείς μπορεί να τις τροποποιήσει.
- Είναι δημόσιο και μπορεί ο οποιοσδήποτε να το διαβάσει.
Έχοντας τα παραπάνω υπόψη, το τελευταίο διάστημα έχουν παρουσιαστεί διάφορες ιδέες για εφαρμογές που εκμεταλλεύονται τα χαρακτηριστικά αυτά προκειμένου να υποκαταστήσουν υπηρεσίες που μέχρι τώρα γίνονταν από κεντρικούς οργανισμούς, όχι απαραίτητα άμεσα προσβάσιμους από όλους και πάντα επιρρεπείς σε παράτυπες/παράνομες παρεμβάσεις (λόγω της επικεντρωμένης τους φύσης). Για παράδειγμα, εικάζεται ότι θα μπορούσε ενδεχομένως το Blockchain να αποτελέσει την πλατφόρμα καταγραφής ιδιοκτησιών, ταυτότητας προσώπων, εκλογικών διαδικασιών κλπ.
Μια εκ των ιδεών που έχουν παρουσιαστεί είναι η χρόνο-σφράγιση ψηφιακού υλικού (οποιαδήποτε μορφής εγγράφων, δημιουργικού υλικού, φωτογραφιών κλπ.) πάνω στο Blockchain ούτως ώστε να μπορεί στο μέλλον να αποδειχθεί (με αδιαμφισβήτητο τρόπο και χωρίς εξάρτηση από κάποιον συγκεκριμένο οργανισμό) η ύπαρξη του την συγκεκριμένη χρονική στιγμή της σφράγισης.
Όταν ο χρήστης χρονο-σφραγίζει ένα ηλεκτρονικό έγγραφο ψηφιακού περιεχομένου, το αποτύπωμα του εγγράφου (το οποίο ουσιαστικά εξάγεται μονοσήμαντα από έναν αλγόριθμο κρυπτογράφησης που ονομάζεται SHA256 και αποτελείται από 32 συνεχομένους χαρακτήρες ή αλλιώς 32 bytes) συνδέεται δημοσιά με την τρέχουσα ημερομηνία και ώρα.
Δεδομένου ότι το αποτύπωμα του εγγράφου μπορεί ευκολά να προκύψει με αντικειμενικό τρόπο από το ίδιο το έγγραφο, ο χρήστης που έκανε την σφράγιση θα μπορεί στο μέλλον να αποδείξει ότι το έγγραφο του υπήρξε την χρονική στιγμή της σφράγισης με το επιχείρημα ότι το αποτύπωμα του είναι δημοσιά και αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένο με την συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Σημειώνεται δε ότι λόγω της φύσεως του κρυπτογραφικού αλγορίθμου SHA256, το ψηφιακό υλικό δεν είναι δυνατό να εξαχθεί από το αποτύπωμά του. Συνεπώς εξαρτάται από τον χρήστη πότε θα δημοσιοποιήσει σε τρίτους ποιου υλικού αποτελεί το αποτύπωμα που έχει χρονο-σφραγίσει στο Blockchain. Ταυτόχρονα η μεθοδολογία εξαγωγής του κρυπτογραφικού αποτυπώματος από το έγγραφο του ψηφιακού υλικού εξάγεται με αντικειμενικό τρόπο και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Εάν ο χρήστης χρόνο-σφραγίσει υλικό που είναι προϊόν αυθεντικής πρωτότυπης εργασίας ή επινόησης κι εάν έχει συμπεριλάβει στο έγγραφο που περιλαμβάνει το υλικό μια δήλωση πνευματικής ιδιοκτησίας η μια υπογραφή, τότε η δημοσίως δηλωμένη χρονο-σφράγιση του αποτυπώματος του εγγράφου μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για να υποστηρίξει ότι το περιεχόμενο του εγγράφου ήταν στην κατοχή του την χρονική στιγμή της σφράγισης.
Ταυτόχρονα εάν το περιεχόμενο δεν αποτελεί προϊόν κλοπής και εάν δεν μπορεί να βρεθεί προγενέστερη δημοσιά καταγραφή πνευματικής ιδιοκτησίας (προφανώς και σε αλλά μέσα, π.χ. μέσα μαζικής ενημέρωσης, δημοσίους οργανισμούς κλπ.), τότε σε αυτή την περίπτωση ο χρήστης έχει την δυνατότητα να υποστηρίξει και την ιδιοκτησία του περιεχομένου.
Δεδομένου ότι η τεχνολογία του blockchain είναι πολύ πρόσφατη, δεν υπάρχει εμπειρία σχετικά με το ποσό αποτελεσματικά θα μπορούσε να υποστηριχθεί ένα τέτοιο επιχείρημα σε ένα δικαστήριο. Είναι όμως βέβαιο ότι ένας εξειδικευμένος πραγματογνώμονας σε θέματα ΙΤ μπορεί να πιστοποιήσει τα παραπάνω και να διαβεβαιώσει για την αξιοπιστία και τον αδιάβλητο χαρακτήρα της χρονο-σφράγισης στο Blockchain. Ίσως να μην είναι μακριά η στιγμή που η συγκεκριμένη μεθοδολογία διασφάλισης περιεχομένου θα αποτελέσει βάσιμο στοιχείο αποδεικτικής διαδικασίας στα πλαίσια κάποιας δικαστικής διένεξης.
Ως παράδειγμα, ας θεωρήσουμε οτι κάποιος επινοεί και συγγράφει ένα σενάριο για κάποια κινηματογραφική ταινία. Πριν το μοιραστεί με τρίτους, το υπογράφει με τα στοιχεία του και προχωρεί σε μια χρονο-σφραγιση του σύμφωνα με την ως άνω διαδικασία στο Blockchain. Το αποτύπωμα του σεναρίου, δηλώνεται δημόσια στο κοινά αποδεκτό βιβλίο του Blockchain και συνδέεται με την χρονική στιγμή της σφράγισης. Ταυτόχρονα το σενάριο το ίδιο παραμένει σε γνώση αποκλειστικά του χρήστη εφόσον μόνο το αποτύπωμα είναι δημοσία εκτεθειμένο. Είναι στη ευχέρεια του χρήστη το ποτέ θα υποδείξει την σχέση του σεναρίου σου με το δημοσιά χρονο-σφραγισμένο αποτύπωμα.
Έχοντας την παραπάνω εξασφάλιση ο χρήστης διαμοιράζει το σενάριό σε τρίτους για αξιολόγηση και διερεύνηση συνεργασίας. Ο χρήστης είναι κατοχυρωμένος έναντι κλοπής του σεναρίου επειδή μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να παρουσιάσει τα στοιχεία της χρονο-σφράγισης του αποτυπώματος του σεναρίου στο Blockchain και συνεπώς να αποδείξει ότι ήταν ο πρώτος που δήλωσε δημόσια ότι είχε στην κατοχή του το συγκεκριμένο υλικό και αρά είναι και ο νόμιμος κάτοχός του.
Περισσότερα στοιχεία για την διαδικασία και την εφαρμογή της χρονο-σφράγισης εγγράφων στο Blockchain: http://stampd.io
