Πολλά έχουν γραφτεί για το τι είναι το Bitcoin. Σήμερα αισθάνθηκα την ανάγκη να γράψω για το Τι δεν είναι το Bitcoin!

Διαβάζω στο NewMoney το blog post του Γ. Βαρουφάκη (το δεύτερο αν δεν απατώμαι που σχετίζεται με το Bitcoin) στο οποίο θα ήθελα να σταθώ λίγο παραπάνω, όχι τόσο από οικονομικής πλευράς αφού είναι γνωστό ότι σε αυτό το αντικείμενο είναι αυθεντία, όσο σχετικά με μια παρανόηση που έχει προκύψει για το Bitcoin. Μια παρανόηση που μάλλον βασίζεται στον τρόπο με τον οποίο έγινε γνωστό το Bitcoin, ο οποίος ήταν κυρίως μέσω «επενδυτικών» και «κερδοσκοπικών» (speculation) καναλιών.

Η προσωπική μου θέση είναι ότι οποιαδήποτε ανάλυση, που βασίζεται στο σκεπτικό ότι το Bitcoin είναι κάτι παραπάνω από ένας άμεσος ασφαλής συναλλακτικός τρόπος μέσω ιντερνετ για μικρά καθημερινά ποσά, είναι εσφαλέμη εξ’ ορισμού. Ο αυτονόητος λόγος για κάτι τέτοιο είναι πως γίνεται αναφορά μόνο στα προβλήματα που θα προκύψουν αν χρησιμοποιηθεί το Bitcoin με όλους τους λάθος τρόπους που είναι δυνατόν. Στο έγγραφο της αρχικής περιγραφής του Bitcoin μπορούμε να δούμε ότι σχεδιάστηκε για μικροσυναλλαγές,

The cost of mediation increases transaction costs, limiting the minimum practical transaction size and cutting off the possibility for small casual transactions….

ενώ στις ημέρες μας χρησιμοποιείται με εντελώς λάθος τρόπους, όπως π.χ. ως αποθεματικό, ως τζόγος ακόμα και ως hedge! Τα προβλήματα αυτά όμως, δεν είναι εγγενή στο Bitcoin, αλλά στον τρόπο που επιλέγουν οι άνθρωποι να το χρησιμοποιήσουν. Οπότε από μια έννοια, ο κ. Βαρουφάκης έχεις δίκιο ότι θα πρέπει να προσέχουμε. Αλλά αν εξετάζουμε τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν από τη λάθος χρήση των πραγμάτων και θεσμών, τότε αυτομάτως θα πρέπει να ανακηρύξουμε όλους τους θεσμούς λανθασμένους κι επικίνδυνους.

Όταν αδυνατεί κάποιος να κατανοήσει ότι πέρα από τον συγκεκριμένο αλγόριθμο, το Bitcoin εισήγαγε ουσιαστικά την πρωτοποριακή ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει τρόπος συναλλαγών των ανθρώπων που να μην ελέγχεται και χειραγωγείται κεντρικά, είτε αυτός ονομάζεται Bitcoin είτε διαφορετικά, είναι αναμενόμενο να κάνει λόγο για «αριστοκρατία του Bitcoin». Η οποία θα ονομαστεί αύριο «αριστορκατία του Litecoin», μεθαύριο «αριστοκρατία του PPCoin» Κ.Ο.Κ. Αυτό σημαίνει ότι δεν αποκλείεται η δημιουργία ενός ebay όπου θα χρησιμοποιείται το Bitcoin, ενός άλλου ebay που θα χρησιμοποιείται το XXXCoin και δεκάδων άλλων που θα χρησιμοποιούν τα *Coin.

Το Internet υφίσταται για πολλά χρόνια, όπως κι αρκετές μέθοδοι «εναλλακτικών ηλεκτρονικών πληρωμών», με μη «επίσημα νομίσματα», χωρίς να έχουν προκύψει τα προβλήματα που περιγράφονται. Η μοναδικότητα του Bitcoin σε σχέση με τις υπόλοιπες αυτές μεθόδους, είναι ότι δεν υπάρχει κεντρικός έλεγχος και δεν χρειάζεται εμπιστοσύνη σε οποιοδήποτε μέρος της διαδικασίας, αφού όλα τα σημεία ελέγχονται για την ορθότητά τους από τον αλγόριθμο.  Κι όλα αυτά, χωρίς να επηρεάζονται στο ελάχιστο τα παραδοσιακά νομίσματα, αφού όλες οι τιμές των προϊόντων θα προσδιορίζονται με αυτά. Είναι μάλλον ουτοπικό να γίνεται λόγος ότι το Bitcoin με τα 21 εκατομμύρια νομίσματα που θα κυκλοφορήσει μέχρι το 2140 θα μπορεί να είναι ένα παγκόσμιο κι αποκλειστικό νόμισμα. Αυτό που θεωρώ πολύ πιθανό είναι ότι θα υπάρξουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες εναλλακτικά ψηφιακά νομίσματα, απλά το Bitcoin είναι το πρώτο και μας δείχνει το δρόμο.

Και μια σημείωση για τις «αριστοκρατίες». Τα bitcoins δεν κληρονομούνται αυτόματα, ούτε βρίσκονται αν τα χάσει κάποιος. Τί σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι αν ο κάτοχος δεν φροντίσει επισταμένα να παραδώσει τα προσωπικά κλειδιά των Bitcoin διευθύνσεών του σε κάποιον άλλον μετά το θάνατό του (ή οτιδήποτε άλλο του συμβεί), τα bitcoins απλά χάνονται, χωρίς δυνατότητα ανάκτησης. Υπολογίζω πως μεγάλο ποσοστό των bitcoins θα εξαφανιστούν με αυτόν τον τρόπο, όπως και οι «αριστοκρατίες».