Η εικόνα ανήκει σε: Ali Smiles

Διαβάζω συχνά τις τελευταίες μέρες ότι το Bitcoin είναι φούσκα και πυραμίδα. Ο ρυθμός των άρθρων που υποστηρίζουν αυτή την άποψη αυξάνεται εκθετικά και είναι ανάλογος της αύξησης της ισοτιμίας του νομίσματος. Πιστεύω πως η άποψη αυτή είναι εντελώς λάθος και παρακάτω θα εξηγήσω το γιατί.

Ας ξεκινήσουμε περιγράφοντας μια οικονομική φούσκα, που ουσιαστικά είναι το εμπόριο σε μεγάλη κλίμακα ενός αγαθού, σε τιμές που βρίσκονται σε μεγάλη αντίθεση με την αξία του. Με λίγα λόγια δηλαδή, εμπόριο με «φουσκωμένες» τιμές οι οποίες όταν δε μπορούν να διατηρηθούν, η φούσκα σκαει και η τιμή σχεδόν μηδενίζεται όπου και παραμένει. Φέρνοντας τώρα στο πλάνο το Bitcoin, θα διαπιστώσουμε δύο προβλήματα:

• Με ποιο τρόπο ή μεθοδολογία μπορούμε να προσδιορίσουμε την εγγενή αξία ενός συναλλακτικού συστήματος που χρησιμοποιείται από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη; Αντίστοιχο παράδειγμα είναι το Internet, που επίσης δεν «ανήκει» σε κανέναν. Με ποιο τρόπο μπορούμε να προσδιορίσουμε ακριβώς την αξία του, αφού δεν είναι κάτι «χειροπιαστό». Γιατί αν δεν έχουμε τρόπο και συνεπώς δε μπορούμε να προσδιορίσουμε την αληθινή / πραγματική αξία ενός αγαθού, δε μπορούμε να μιλάμε για φούσκες.
• Δεδομένου ότι η τιμή του Bitcoin σχεδόν μηδενίστηκε το 2011, αλλά σε χρονικό διάστημα ρεκόρ ανέκτησε την τότε μέγιστη τιμή του, την οποία κι έχει ήδη τριπλασιάσει, αδυνατώ να καταλάβω πως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φούσκα. Ξέρουμε πολλές φούσκες που να «σκανε» και μετά αμέσως να γίνονται τριπλάσιες από ότι πριν; Αλλά ακόμα κι έτσι, ποιος δεν θα ήθελε μια τέτοια φούσκα που το σκάσιμό της θα σηματοδοτήσει την ακόμα μεγαλύτερη αύξησή της; Αυτό όμως οδηγεί σε άτοπο, αφού εξορισμού το σκάσιμο της φούσκας συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι χάνουν την πίστη τους προς αυτή. Οπότε αν πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να θέλουν μια «φούσκα» ακόμα και μετά το σκάσιμό της, τότε μάλλον το σκάσιμο δεν θα συμβεί ποτέ.

Ας δούμε όμως και την πυραμίδα. Στο μοντέλο της πυραμίδας, τα κέρδη των μελών προέρχονται αποκλειστικά από την εγγραφή νέων μελών. Το Bitcoin όμως δεν έχει κάποια αμοιβή εγγραφής, που θα έφερνε χρήμα στην πυραμίδα για να πληρωθούν τα υπόλοιπα μέλη. Αυτό με την προϋπόθεση ότι βλέπουμε το Bitcoin ως αυτό που πραγματικά είναι –ένας ασφαλής και μη αναστρέψιμος τρόπος συναλλαγής μέσω Internet, απευθείας μεταξύ των χρηστών– κι όχι ως επένδυση ή ευκαιρία για γρήγορο χρήμα. Γιατί αν το κρίνουμε ως κάτι που δεν είναι, τότε μπορούμε να του βρούμε πολλά αρνητικά χαρακτηριστικά.

Πλήθος συναλλαγών την ημέρα

Ας δούμε όμως και κάποια ακόμα στοιχεία… Το παραπάνω γράφημα δείχνει το πλήθος των συναλλαγών την ημέρα. Εδώ να σημειώσουμε πως δεν προσμετρούνται οι συναλλαγές αγοροπωλησιών που γίνονται μέσω των ανταλλακτηρίων, καθώς αυτές οι συναλλαγές είναι «λογιστικές» για το κάθε ανταλλακτήριο, οι οποίες δεν καταγράφονται ποτέ στην αλυσίδα των μπλοκ. Από τις περίπου δέκα χιλιάδες συναλλαγές την ημέρα πριν από ένα χρόνο, έχουμε φτάσει σχεδόν στις εξήντα χιλιάδες κατά μέσο όρο, παρά το νεαρό της ηλικίας του Bitcoin και παρά την πολυπλοκότητά του, που αποθαρρύνει αρκετούς από τη χρήση του, αφού δε μπορούν να κατανοήσουν ακριβώς πως λειτουργεί. Κρίνοντας από τα παραπάνω, ποια θα είναι τελικά η πραγματική δυναμική του Bitcoin, ειδικά όταν αυξηθούν περιπτώσεις σαν κι αυτή της εταιρίας διαχείρισης ακινήτων της Νέας Υόρκης, δέχεται πλέον πληρωμές (ενοίκια, συντήρηση κλπ) και σε bitcoins. Πόσο μάλλον όταν η παρούσα πολιτική και οικονομική κατάσταση ενισχύει άμεσα κινήσεις όπως η παραπάνω, που μας κάνουν να ξανασκεφτόμαστε το ίδιο το μέσο συναλλαγών και το που είναι αυτό πιο  ασφαλές.

Αν ακόμα και μετά από τα παραπάνω, κάποιοι συνεχίζουν να πιστεύουν πως το Bitcoin είναι φούσκα, τους έχω δύο προβληματισμούς. Πρώτον, πόσο εύκολο είναι να «σκάσει»μια φούσκα όταν έχει καθημερινή χρηστική αξία σε μεγάλη μερίδα του παγκόσμιου πληθυσμού; Ειδικά όταν βλέπουμε να επεκτείνεται η ιδέα της πληρωμής μισθών σε bitcoins. Και δεύτερον, μπορεί άραγε να χαρακτηριστεί ως φούσκα κάτι που έχει τόσο μεγάλη χρηστική αξία;